
زمانی که یک ستاره در فضا به پایان عمر خود میرسد فروپاشی ستاره از هسته آن شروع میشود و سپس در طی انفجارهای قدرتمند اتمی گاز و مواد درون ستاره را به محیط اطراف پخش میکند که نکته جالبتر این است که بخشی از مواد پخش شده از ستارگان اجزای بدن ما انسانها را تشکیل میدهد.
شکلی که فروپاشی یک ستاره میتواند پدید آورد یک هسته فشرده است که معمولاً بعدها به سیاهچاله یا ستاره نترونی تبدیل میشود و گازهای اطراف آن است که با توجه به مواد تشکیل دهنده ستاره اشکال مختلفی را میتوانند داشتهباشند.
مثلاً تصویر زیر مربوط به سحابی چشمگربه (ان جی سی ۶۵۴۳) است که در صورت فلکی اژدها در فاصله ۳. ۳ هزار سال نوری زمین قرار دارد، این سحابی در ۱۵ فوریه ۱۷۸۶ توسط ویلیام هرشل ستارهشناس شهیر انگلیسی کشف شد که در مرکز سحابی سحابی نترونی قرار دارد که ۱۰۰۰ سال قبل پوشش بیرونی خود را از دست داده است و گازهای آن به بیرون نشت کرده است و شکلی شبیه به یک گل رز را تشکیل داده است.
حال یک مورد دیگر که میتوان به آن اشاره کرد زمانی که یک ستاره هم وزن خورشید باشد و به پایان عمر خود نزدیک شود به یک غول سرخ تبدیل میشود و همجوشی هستهای در لایه بیرونیاش بهوسیله هیلیومها و هیدروژنهای اتفاق میافتد و لایه بیرونی خود را به فضا پرتاب میکند در حالی که هسته درونیاش بیشتر به داخل خود کشیده میشود.
دو تصویر زیر مربوط به سحابی NGC 6369 هستند که در فاصله ۲۰۰۰ تا ۵۰۰۰ سال نوری زمین قرار دارند که توسط تلسکوپ فضایی هابل رصد شدهاند این سحابی یک غول سرخ است که پس از انفجار پرتوهای ماورا بنفش و گازها را در طولی به فاصله یک سال نوری به بیرون پرتاب میکند و در فرایندی که در منبع لاتین هم تحت عنوان یونیزه شدن از آن نام برده شدهاست اتمهای پر انرژِ با اشعه ماورا بنفش ترکیب و یونیزه شده و گازی را بهرنگ سرخ رنگ را پدید میآورد. قسمتهای قرمز اتمهای نیتروژنی است که تنها یک الکترون را از دست دادهاند منبع لاتین از سایت تلسکوپ فضایی هابل
یک رنگآمیزی دیگر از همان سحابی از سایت هابل البته در سایت هابل در متن لاتین بهرنگ قرمز اشاره شدهاست ولی خود تصویر به این شکل رنگامیزی شدهاست
در سوره مبارکه الرحمن آیه ۳۷ نوشته شدهاست:
فَإِذَا انْشَقَّتِ السَّمَاءُ فَکَانَتْ وَرْدَهً کَالدِّهَانِ ﴿۳۷﴾
انصاریان: و ناگهان آسمان بشکافد و چون چرمی سرخ رنگ و گلگون شود.
خرمشاهی: آنگاه که آسمان از هم بشکافد و چون گل سرخ و روغن گداخته باشد
فولادوند: پس آنگاه که آسمان از هم شکافد و چون چرم گلگون گردد
قمشهای: پس آنگاه که آسمان شکافته شود تا چون گل سرخ گون و چون روغن مذاب و روان گردد (آن روز سخت هولناک از گنه پشیمان شوید).
مکارمشیرازی: در آن هنگام که آسمان شکافته شود و همچون روغن مذاب گلگون گردد (حوادث هولناکی رخ میدهد که تاب تحمل آن را نخواهید داشت)
واژه “وَرْدَهً” در عربی به معنی گل رز است
نکته در بالا به غول سرخ اشاره شدهاست در برخی از ترجمهها نیز بهرنگ سرخ و گلگون اشاره شدهاست که میتواند به غول سرخ نیز ارتباط داشتهباشد.
یک نکته در برخی از سایتهای شبهه افکن این مساله مطرح میشود که این رنگامیزی حاصل سلیقه انسانی است و در نتیجه آیه فاقد مساله علمی است باید این را مطرح کرد که اولاً در همه ترجمهها از واژه گل سرخ استفاده نشده است و ثانیاً ناسا در این تصویر بر اساس تفاوت غلظت مواد نشت شده دست به رنگامیزی زده است و بدونتردید ترکیب قسمتهای سرخ رنگ و سبز رنک با هم متفاوت هست و حتی اگر این رنگامیزی را با سلیقه خودمان نیز رنگامیزی کنیم شکل گل را پدید میآورد و هیچ تفاوتی در اصل ماجرا نمیکند. تصویر زیر یک رنگامیزی دیگر از این سحابی است.
نکته دیگر این است که در برخی از ترجمهها از واژه روغن مذاب استفاده شدهاست که این مساله کاملاً از دیدگاه علمی صحیح است زیرا پس از فروپاشی ستاره مواد موجود در مرکز آن بهدلیل حرارت تا حدی ذوب و گداخته میشوند و سپس به محیط پرتاب میشوند.
یک لحظه بیندیشیم!
اگر قرآن کتاب و معجزه الهی نیست چگونه ۱۴۰۰ سال قبل که هیچ تلسکوپی وجود نداشته است توانسته است توصیف چنین دقیقی از نحوه فروپاشی ستارگان کند؟