بسم الله الرحمن الرحیم

بسیاری از جانداران روی زمین دارای کولونی های اجتماعی هستند،مثلا زنبور های عسل و مورچه ها در کلونی ها و ساختارهای اجتماعی بسیار سازمان یافته ای زندگی می کنند.علاوه بر حشراتی مانند زنبور جانداران دیگر نیز دارای کولونی ها و جوامع سازمان یافته خود می باشند،که در زیر به معرفی مثال هایی در این باره می پردازیم:

۱- شیرها

شیر ها جانداران اجتماعی هستند و بطور گروهی زندگی می کنند.شیر ها در گروههای اجتماعی بنام “pride”زندگی می کنند.البته باید اشاره کرد که شکل گروهای شیرهای آفریقایی و شیرهای آسیایی متفاوت است،شیر های آفریقایی در گروهایی شامل سه نر بالغ و ۱۲ ماده زندگی می کنند.با این حال بعضی از گروهای جوامع شیر ها می تواند بسیار بزرگ باشد و تا ۴۰ ماده را نیز شامل شود.[۱]

۲-پنگوئن ها

در میان پرندگان پنگوئن ها اجتماعی ترین گروه پرندگان هستند آنها بطور گروهی شنا می کنند غذا می خورند و در طول فصل چفت گیری در گروهای بزرگی به سواحل می آیند و کولونی هایی بالغ بر صدها هزار پنگوئن را در مساحت هایی بالغ بر صدها کیلومتر پوشش می دهند،یک گونه از پنگوئن که به شاه پنگوئن معروف است نیز کولونی هایی بالغ بر ۵ تا ۲۰ نفر را دارا می باشد.[۲]

۳-گورخرها

گورخر ها نیز حیواناتی بسیار اجتماعی هستند و در کولونی هایی بالغ بر ۱۰۰۰ گورخر زندگی می کنند.گروههای خانوادگی گروخر ها نیز ۲۰ تا ۲۵ گروخر را شامل میشود و هر گورخر نر تا ۵ ماده را به همسری می گیرد.این گروهای خانوادگی گروخرها در زمان ادغام در کلونی های بزرگ نیز همچنان باقی می ماند و حتی در صورت گم شدن یکی از اعضا بقیه اعضا بدنبال عضور گم شده می گردند.در هین مهاجرت نیز یک نر از پشت گله از بقیه ماده ها محافظت می کند.[۳]

۴-میمون ها و شامپازه ها

انواع مختلفی از میمون ها در سراسر کره زمین پخش شده است اما ویژگی مشترک همه این جانداران این است که همه آنها جاندارانی اجتماعی هستند.میمون ها ساختارهای اجتماعی مختلفی را دارند ولی متداول ترین آنها شامل گروهایی با یک نر و چندین ماده می شود و معمولا از قلمرو خود در برابر سایر میمون ها محافظت می کنند.[۴]بیشتر گونه های میمون ها از جمله بابون ها در یک جامعه بزرگ زندگی می کنند،این مساله به آنها کمک می کند تا از خود در برابر گربه های شکارچی سگ ها و کفتار ها محافظت نمایند و همچنین به میمون ها برای حفاظت از منابع غذایی کمک می کند.برخی از گونه های میمون مانند کلوبس و لنگور تمایل به تشکیل گروه های کوچک اجتماعی را دارند.[۵]

۵-فوک ها

فوک ها نیز جانداران اجتماعی هستند و در گروهای بزرگ زندگی می کنند.

۶-ماهی ها

بسیاری از گونه های ماهی ها دارای کلونی ها و جوامع خود هستند و بطور دسته جمعی در آب دریا زندگی می کنند و بطور دسته جمعی در صخره های مرجانی زندگی و شنا می کنند.برخی از دانشمندان می گویند که الگوهای خویشاوندی در ماهی ها نیز وجود دارد و ماهی ها نیز قادر به تشخیص خویشاوندان خود هستند. ماهی های چوبی و گوپی ها ، میناها شینر، رنگین کمان ماهی، سیکلیدها، ماهی قزل آلا، کوسه ها دارای زندگی اجتماعی هستند و ترجیح می دهند با هم نوعان خود رابطه بر قرار کنند.
۷-پرندگان

رفتارهای اجتماعی در بسیاری از پرندگان وجود دارد،مثلا در کلاغ ها زندگی اجتماعی منجر به افزایش تحمل کلاها نسبت به هم و افزایش تحمل کلاغ ها نسبت به یکدیگر شده است.در پرندگان هرچه گروهای آنها بزرگتر شود تعامل بین اعضای گروهه ا فزایش می یابد.[۷][۸]گونه هایی مانند کبوتر ها لک لک ها و پرستو ها در گروهای دسته جمعی مهاجرت می کنند.۱۸۰۰ گونه از ۱۰ هزار گونه پرنده جهان مهاجر هستند و بطور دسته جمعی مهاجرت می کنند.[۹]علاوه بر این در سایر پرندگان غیر مهاجر مانند طوطی ها نیز رفتار های اجتماعی وجود دارد.

۸-حشرات و پروانه ها

در حشرات و پروانه ها نیز نیز رفتارهای اجتماعی به وفور دیده می شود،همانور که می دانید زنبور عسل و مورچه ها دارای زندگی اجتماعی هستند ولی پروانه ها و ملخ ها نیز در گروهای بزرگ زندگی و مهاجرت می کنند،هر ساله تعداد زیادی پروانه در گروهای بزرگ مهاجرت می کنند.

همچنین رفتار های اجتماعی در سایر جانداران مانند لاکپشت ها و مارها و …. نیز وجود دارد که در این نوشته به پاره ای از این موارد پرداختیم.

در سوره الأنعام آیه ۳۸ نوشته شده است:

وَمَا مِنْ دَابَّهٍ فِی الْأَرْضِ وَلَا طَائِرٍ یَطِیرُ بِجَنَاحَیْهِ إِلَّا أُمَمٌ أَمْثَالُکُمْ مَا فَرَّطْنَا فِی الْکِتَابِ مِنْ شَیْءٍ ثُمَّ إِلَى رَبِّهِمْ یُحْشَرُونَ ﴿۳۸﴾

هیچ جنبنده‏ ای در زمین و هیچ پرنده‏ ای که با دو بال خود پرواز میکند نیست، مگر اینکه امت هائی همانند شما هستند، ما هیچ چیز را در این کتاب فروگذار نکردیم، سپس همگی به سوی پروردگارشان محشور می‏گردند.

نکته ای که باید ذکر کرد این است که در زمان نزول قرآن کریم بر رسول اکرم(ص) تنها جاندارانی که در شبه جزیره عربستان وجود داشتند شتر و اسب و زنبور و مورچه بوده و همه جانداران در شبه جزیره عربستان وجود نداشت،مورد بعدی قرآن کریم در این آیه از واژه”امت”استفاده کرده است نه گروه که مفهوم گسترده تری را از گروه در بر میگیرد و امت مفهوم گروهایی است که شبیه همدیگر هستند و با همدیگر می توانند ارتباط بر قرار کنند و رفتارهای اجتماعی از خود بروز دهند در حالی که در دوران نزول قرآن اطلاعاتی از شیوه رفتارهای اجتماعی جانداران با یکدیگر و نحوه ارتباط جانداران با هم وجود نداشت در حالی که امروزه ما می دانیم جانداران نیز الگوهایی برای ارتباط با همدیگر دارند.

منابع:

[۱] Bradford, A. (2019). “Lions: The Uniquely Social ‘King of the Jungle’.” livescience https://www.livescience.com/27404-lion-facts.html

[۲] ۲۰۲۲ “all about penguins social behavior ” SEAWORLD PARKS & ENTERTAINMENT https://seaworld.org/animals/all-about/penguins/behavior/.

[۳] “Zebras ” Animals Cover https://animalcorner.org/animals/zebras/

[۴] Pester, P. (2022). “Monkeys: Facts about the largest group of primates.” livescience https://www.livescience.com/27944-monkeys.html

[۵] “Social Structure.”  https://www2.palomar.edu/anthro/behavior/behave_2.htm.

[۶] Ashley J. W. Ward, M. I. A. K. a. M. M. W. (2020). “Social Recognition and Social Attraction in Group-Living Fishes.” Front. Ecol. Evol., 04 February 2020

[۷] Farine, D. (2018). “The Social Life of Birds: A New Technique for Studying Behavioural Ecology.” METHODS BLOG https://methodsblog.com/2018/04/23/social-life-of-birds/The Social Life of Birds: A New Technique for Studying Behavioural Ecology.

[۸] Vienna, U. o. (2020). “Social life as a driving factor of birds’ generosity.” sciencedaily https://www.sciencedaily.com/releases/2020/10/201022112557.htm.

[۹] “Bird migration From Wikipedia, the free encyclopedia.”  https://en.wikipedia.org/wiki/Bird_migration.

رامین فخاری

فارغ التحصیل:
لیسانس برق و قدرت
لیسانس علوم سیاسی
فوق لیسانس مطالعات منطقه-خاورمیانه دانشگاه علامه طباطبایی

دانشجوی:
لیسانس تاریخ
فوق لیسانس اقتصاد

نوکر امام حسین و اگه قبول کنه خاک پای امام زمان

https://mojezatelmiquran.ir

دیدگاهتان را بنویسید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *