همانطور که میدانید هر چقدر که از سطح زمین دور بشویم و ارتفاع بیشتری بگیریم تراکم اکسیژن کمتر میشود؛ مثلاً در ارتفاع ۳۰۰ متری از سطح دریا اکسیژن بهاندازه کافی وجود ندارد، کوهنوردانی که وارد ارتفاع ۴۵۰۰ تا ۴۸۰۰ متری سطح زمین میشوند بهدلیل کمبود اکسیژن دچار تنگی نفس میشوند و از ارتفاع ۷۵۰۰ متر بهبعد احساس تنگی نفس به احساس خفه شدن تغیر پیدا میکند و از ارتفاع ۱۵۰۰۰ متر بهبعد بدن انسان توانایی تحمل فشار کمبود اکسیژن را ندارد و رفتهرفته تا لایه ازون از غلظت هوا کاسته و فشار بیشتر میشود و از جو زمین به بالا اکسیژنی برای تنفس وجود ندارد.
حال فضانوردی که وارد فضای بیرون از جو شدهاست که هیچ اکسیژنی در آنجا وجود ندارد عوارض متعددی متوجه بدن وی است از جمله رقیقتر شدن خون [۱] که بهنوعی با انسان احساس فشار دست میدهد و حال اگر فضانوردی بدون اکسیژن در بیرون از جو زمین رها شود در عرض ۱۵ ثانیه ریهها منبسط و پاره میشوند [۲] همچنین حضور در بیرون از جو عوارض جانبی مانند تأثیرات سوء بروی سیستم ایمنی بدن ماهیچهها و استخوان و اثرات روانی را در پی دارد. [۳] [۴]
نمودار زیر میزان تراکم هوا با افزایش ارتفاع از سطح زمین را نشانمیدهد. [۵]
همانطور که مشاهده میکنید با افزایش ارتفاع از تراکم هوا کاسته میشود؛ مثلاً در ارتفاع ۰ کیلومتر تراکم هوا ۱/۲ در ارتفاع حدوداً ۴ کیلومتر چگالی هوا ۰/۸ در ارتفاع ۱۰ کیلومتر چگالی هوا ۰/۴ در ارتفاع ۱۵ کیلومتر از سطح زمین چگالی هوا ۰/۲ و در ارتفاع ۲۰ کیلومتر از سطح زمین چگالی هوا حدوداً ۰/۱ است، چگالی در این مورد به میزان تراکم مولکولهای اکسیژن در سطح مترمربع گفتهمیشود.
در سوره العنام آیه ۱۲۵ نوشته شده است:
فَمَنْ یُرِدِ اللَّهُ أَنْ یَهْدِیَهُ یَشْرَحْ صَدْرَهُ لِلْإِسْلَامِ وَمَنْ یُرِدْ أَنْ یُضِلَّهُ یَجْعَلْ صَدْرَهُ ضَیِّقًا حَرَجًا کَأَنَّمَا یَصَّعَّدُ فِی السَّمَاءِ کَذَلِکَ یَجْعَلُ اللَّهُ الرِّجْسَ عَلَى الَّذِینَ لَا یُؤْمِنُونَ ﴿۱۲۵﴾
: آن کس را که خدا بخواهد هدایت کند سینهاش را برای اسلام گشاده میسازد و آن کس را که بخواهد گمراه سازد سینهاش را آنچنان تنگ میسازد که گویا میخواهد به آسمان بالا برود، اینچنین خداوند پلیدی را بر افرادی که ایمان نمیآورند قرار میدهد.
—-
منابع:
[۱] عوارض جانبی سفر به فضا کشف شد
[۲] بدون لباسهای محافظ و تجهیزات لازم در فضا برای بدن انسان چه رخ میدهد؟
[۳] Space Flight and Its Effects on The Body
[۴] در فضا دقیقاً چه اتفاقی برای بدن انسان رخ میدهد؟
[۵] An experimental study of Wind Data of a Wind Farm in Kosovo
برای دانلود این نوشته بصورت PDF کلیک کنید.