
ستاره شِعریٰ یا شِعرا یمانی (Sirius) یکی از درخشانترین ستارگان آسمان شب است که در صورت فلکی سگ بزرگ (Canis Major) قرار دارد. این ستاره در فاصله حدود ۸.۶ سال نوری از زمین واقع شده و به دلیل نزدیکیاش به زمین، درخشندگی بالایی دارد.
نکته جالب و علمی درباره این ستاره آن است که یک سیستم دوتایی را تشکیل میدهد. این یعنی ستاره شعرا در واقع متشکل از دو ستاره است که به دور یکدیگر میچرخند. این دو ستاره با نامهای Sirius A و Sirius B شناخته میشوند. هر ۴۹.۹ سال این دو ستاره به یکدیگر بسیار نزدیک میشوند، پدیدهای که باعث ایجاد طوفانهای مغناطیسی و افزایش سرعت چرخش این دو ستاره میشود. در این فرآیند، انرژی عظیمی به شکل ولتاژ بالا ایجاد میشود که از طریق خطوط مغناطیسی به سمت خورشید منتقل شده و خورشید نیز آن را مانند یک لنز کیهانی به سمت سایر سیارات هدایت میکند.
اشارات قرآنی
در سوره النجم (ستاره) آیات ۸ و ۹ آمده است:
فَکانَ قابَ قَوْسَیْنِ أَوْ أَدْنى ﴿۸﴾
“پس نزدیکتر و نزدیکتر شد، ”
فَکانَ قابَ قَوْسَیْنِ أَوْ أَدْنى ﴿۹﴾
“تا آنکه فاصلهاش به اندازه دو کمان یا کمتر رسید.”
این آیات به طور استعاری به نزدیکی شدید دو چیز اشاره دارند که در تفسیر معنوی درباره ملاقات پیامبر با جبرئیل در معراج به کار رفته است. اما از منظر تطبیق علمی و اعجاز احتمالی قرآن، میتوان این توصیف را با نزدیکی دو ستاره شعرا در مدار دوتاییشان مقایسه کرد که هر ۴۹.۹ سال یکبار رخ میدهد.
در ادامه همین سوره، در آیه ۴۹ آمده است:
وَأَنَّهُ هُوَ رَبُّ الشِّعْرَى ﴿۴۹﴾
“و اینکه اوست پروردگار ستاره شعریٰ.”
این آیه به صراحت نام ستاره شعریٰ را ذکر کرده که تطبیق روشنی با ستاره Sirius در اخترشناسی دارد.
تطابق عددی و تأمل
اگر آیه ۹ که به نزدیکی دو کمان اشاره دارد را در کنار آیه ۴۹ که به ستاره شعرا اشاره میکند قرار دهیم، حاصل ترکیب عددی «۴۹.۹» خواهد بود. جالب آنکه این عدد، دوره تناوب گردش دوتایی ستارههای Sirius A و B نیز هست.
این همزمانی میان اشاره مستقیم به شعریٰ و توصیف نزدیکی دو عنصر در قالب کمان میتواند به صورت نمادین به سیستم دوتایی بودن این ستاره اشاره داشته باشد. این همخوانی علمی و قرآنی برای برخی پژوهشگران نشاندهنده دقت اعجازآمیز قرآن در اشاره به پدیدههای طبیعی است که قرنها بعد توسط علم کشف شدهاند.
نتیجهگیری
بر اساس آنچه گفته شد، ستاره شعرا نمونهای بارز از ستارههای دوتایی است که علم نجوم امروز آن را تأیید میکند. در عین حال، قرآن کریم نیز با ذکر نام شعریٰ و اشاره به نزدیکی دو عنصر در قالب کمان، به شکل ظریف و شگفتانگیزی با این واقعیت علمی هماهنگ است.