ماده تاریک (Dark Matter) شکلی از ماده است که نه تابش الکترومغناطیسی (مانند نور، پرتو ایکس یا رادیویی) را تابش می‌کند و نه آن را جذب یا بازتاب می‌دهد، به همین دلیل مستقیماً قابل مشاهده نیست. با این حال، اثرات گرانشی آن به وضوح در مقیاس‌های کهکشانی و کیهانی دیده می‌شود. برای مثال، ستارگان در حاشیه‌ی کهکشان‌ها با سرعتی بسیار بیشتر از آنچه جرم قابل مشاهده توجیه می‌کند، در حال چرخش هستند. این اختلاف تنها با فرض وجود ماده‌ای نامرئی با جرم بالا قابل توضیح است. همچنین پدیده‌هایی مانند عدسی‌گرفتاری گرانشی (gravitational lensing)، که در آن نور اجرام دوردست توسط میدان گرانشی اجرام میان‌راهی خم می‌شود، نیز نشان‌دهنده حضور ماده‌ای است که ما نمی‌توانیم مستقیماً ببینیم.
در مدل استاندارد کیهان‌شناسی (ΛCDM)، ماده تاریک حدود ۲۷٪ از کل انرژی-جرم جهان را تشکیل می‌دهد، در حالی که ماده معمولی تنها حدود ۵٪ را شامل می‌شود. ماهیت دقیق ماده تاریک هنوز ناشناخته است اما بسیاری از فیزیک‌دانان معتقدند که از ذرات بنیادی جدیدی ساخته شده که در مدل استاندارد فیزیک ذرات وجود ندارند. برخی نامزدهای پیشنهادی شامل WIMPs (ذرات سنگین با برهم‌کنش ضعیف)، آکسیون‌ها و ذرات استریل نوترینو هستند. تا به امروز، آزمایش‌های مستقیم و غیرمستقیم بسیاری برای آشکارسازی ماده تاریک انجام شده‌اند اما هنوز هیچ نشانه قطعی از ذرات آن شناسایی نشده است. بنابراین ماده تاریک یکی از بزرگ‌ترین رازهای حل‌نشده فیزیک و کیهان‌شناسی مدرن باقی مانده است. برخی مدل‌های فیزیکی فراتر از مدل استاندارد، مانند ماده تاریک واپاشی‌پذیر یا متقابل‌الکنشی، پیشنهاد می‌کنند که ماده تاریک ممکن است در شرایط خاص واپاشی کند یا برهم‌کنش‌هایی داشته باشد که منجر به تولید ذرات استاندارد، از جمله فوتون‌ها (ذرات نور) شود. به عنوان مثال، تلسکوپ فضایی فرمی تابش گامای غیرعادی‌ای را از مرکز کهکشان شناسایی کرده که برخی آن را به واپاشی یا برهم‌کنش ماده تاریک نسبت داده‌اند هرچند این موضوع هنوز در حال بحث و بررسی است.

در سوره الحدید آیه ۹ نوشته شده است: