در مراحل ابتدایی تکوین جنین انسان، به‌ویژه پس از مرحله گاسترولاسیون (Gastrulation)، جنین سه لایه بنیادی یا به اصطلاح لایه‌های زاینده (Germ Layers) را شکل می‌دهد: اِکتودرم (Ectoderm)، مِزودرم (Mesoderm) و آندودرم (Endoderm). این لایه‌ها منبع تمامی بافت‌ها و اندام‌های بدن انسان هستند و هر یک نقش خاصی در رشد و توسعه ساختارهای داخلی و خارجی ایفا می‌کنند.
۱. اِکتودرم (Ectoderm)
اکتودرم، لایه خارجی جنینی است که پس از گاسترولاسیون از اپی‌بلاست شکل می‌گیرد. این لایه منبع اصلی سیستم عصبی و ساختارهای پوششی بدن به شمار می‌آید.
ساختارهای مشتق‌شده از اکتودرم:
– دستگاه عصبی مرکزی و محیطی (مغز و نخاع)
– پوست (اپیدرم)، مو و ناخن
– عدسی چشم و گوش داخلی
– غدد عرق، غدد چربی و مینای دندان
اکتودرم در ایجاد پوشش داخلی پرده آمنیون نقش دارد که جنین را در محیطی پر از مایع آمنیوتیک محافظت می‌کند.
۲. مِزودرم (Mesoderm)
مزودرم، لایه میانی بین اکتودرم و آندودرم است که از مهاجرت سلول‌های اپی‌بلاست به درون خط اولیه (primitive streak) شکل می‌گیرد. این لایه مسئول تشکیل اکثر ساختارهای داخلی بدن است.
ساختارهای مشتق‌شده از مزودرم:
– عضلات اسکلتی و صاف، استخوان‌ها و غضروف‌ها
– قلب و عروق خونی، سیستم ادراری و تولیدمثلی
– بافت همبند و پوست میانی (درم)
– پرده‌های جنینی مانند کوریون، بخش‌هایی از آمنیون، آلانتیوس و رگ‌های بند ناف
مزودرم در تشکیل ساختارهایی مانند کوریون (پرده خارجی جنین) و آلانتیوس (مربوط به تشکیل بند ناف و جفت) مشارکت دارد.

۳. آندودرم (Endoderm)
آندودرم، داخلی‌ترین لایه جنینی است که پس از گاسترولاسیون شکل می‌گیرد و در تشکیل سیستم‌های گوارشی و تنفسی نقش حیاتی دارد.
ساختارهای مشتق‌شده از آندودرم:
– پوشش داخلی لوله گوارش (از دهان تا مقعد)
– دستگاه تنفسی (نای، برونش‌ها و ریه‌ها)
– اندام‌های گوارشی جانبی (کبد و پانکراس)
– مثانه، تیروئید و پاراتیروئید
آندودرم پوشش داخلی کیسه زرده و بخشی از آلانتیوس را تشکیل می‌دهد که در تغذیه اولیه و تنظیم متابولیسم جنینی نقش دارند.

این سه لایه بنیادی، پایه‌گذار تمامی دستگاه‌ها و ساختارهای بدن هستند. فرآیند تفکیک و تمایز این لایه‌ها به‌طور دقیق تنظیم می‌شود و هرگونه اختلال در آن می‌تواند منجر به ناهنجاری‌های مادرزادی گردد. درک ساختار و عملکرد این لایه‌ها برای مطالعات پزشکی، جنین‌شناسی و حتی مهندسی بافت ضروری است.

باید گفت که معمولا پرده ها منجر به ایجاد تاریکی میشوند،و سه لایه و یا سه پرده جنینی نیز به این علت به تاریکی های سه گانه تشبیه شده اند،اگر به تصویر نیز بنگرید بافت ها مانند پرده به هم پیچیده شده اند.

در آیه ششم از سوره زمر خداوند متعال فرموده اند:
خَلَقَکُمْ مِنْ نَفْسٍ وَاحِدَهٍ ثُمَّ جَعَلَ مِنْهَا زَوْجَهَا وَأَنْزَلَ لَکُمْ مِنَ الْأَنْعَامِ ثَمَانِیَهَ أَزْوَاجٍ یَخْلُقُکُمْ فِی بُطُونِ أُمَّهَاتِکُمْ خَلْقًا مِنْ بَعْدِ خَلْقٍ فِی ظُلُمَاتٍ ثَلَاثٍ ذَلِکُمُ اللَّهُ رَبُّکُمْ لَهُ الْمُلْکُ لَا إِلَهَ إِلَّا هُوَ فَأَنَّى تُصْرَفُونَ ﴿۶﴾

شما را از نفسى واحد آفرید سپس جفتش را از آن قرار داد و براى شما از دامها هشت قسم پدید آورد شما را در شکمهاى مادرانتان آفرینشى پس از آفرینشى [دیگر] در تاریکیهاى سه گانه  خلق کرد این است‏خدا پروردگار شما فرمانروایى [و حکومت مطلق] از آن اوست‏خدایى جز او نیست پس چگونه [و کجا از حق] برگردانیده مى‏شوید