تولید شیر در بدن مادر در داخل غده هایی بنام “آلوئول” تولید میشود. مرد به هورمون ها پروتئین ها واکسی توسین سیگنال هایی را می دهد و با دادن این سیگنال ها پرولاکتین باعث می شود که آلوئول شروع به تولید شیر کنند.
منشای اولیه شیر خون است خون بعد ازلحم غدد پستانی به شیر تبدیل میشود.شیر مادر اساساً از آب پروتئین قند مواد ریز مغذی و آنتی بادی تشکیل شده است.
. پرولاکتین لوبول های شیر را تحریک می کند تا این بلوک های سازنده شیر را از رگ های خونی تامین کنند. هنگامی که لوبهای شیر این مواد اولیه را به دست میآورند، همه آنها را از طریق یک فرآیند بیوشیمیایی پیچیده برای تولید شیر ترکیب میکنند. پرولاکتین تضمین می کند که هر دو سینه شیر تولید می کنند.[منبع]
توحید مفضَّل یا کتاب فَکِّر: کتابٌ فی بدء الخلق و الحثّ علی الاعتبار؛ کتابی است مشتمل بر حدیثی طولانی از امام صادق(ع) با موضوع حکمت و خداشناسی و اسرار آفرینش که طی چهار جلسه بر مفضل بن عمر جعفی املا شده است.در صفحه دوازدهم از این کتاب آمده است:
و تدبیر خداوند پس از تولد کودکو چون از تنگنای رحم به وسعت جهان قدم بیرون نهاد، و به نوع دیگری از غذا محتاج شد، مدبر حقیقی، همان خون کثیف را که در رحم غذای او بود، به شیر لطیفی مبدل می گرداند، و کسوت گلگون خون را از او برداشته، لباس سفید شیر را بر او می پوشاند، و مزه و رنگ و صفاتش دگرگون می شود، زیرا که در این حالت این غذا برای بدن او از غذای سابق مناسب تر و سزاوارتر است، و در همان ساعت که به این نوع از غذا احتیاج پیدا می کند، به حکم تدبیر خداوند توانای حکیم، غذای شیر برای او مهیاست، و با الهام الهی زبانش را بیرون آورده، و لبها را می جنباند، و غذا می طلبد، و در همان وقت دو پستان مادر برای او مانند دو مشک کوچک آویخته، هر زمان که غذا بخواهد برای او مهیا است.(توحید المفصل صفحه ۱۲-ترجمه علامه مجلسی)
این حدیث از دیدگاه علمی به نسبت هزار و چهارصد سال قبل یک شاهکار علمی از امام صادق است زیر حضرت به چند مورد علمی اشاره کرده است:
الف-منشا شیر مادر خون است
ب-اشاره به کسوت گلگون خون به معنی تراکم خون است،زیرا شیر مادر به دلیل اینکه از مواد خون گرفته میشود رقیق تر است.
ج-اشاره حضرت امام صادق(ع) به عوض شدن صفات نیز به تغیر شیمیایی شیر اشاره دارد.
د-یک نکته در متن بالا به پرولاکتین اشاره شد که تضمین می کند که هر دو سینه شیر را تولید می کند،اشاره حضرت به همزمان بودن آمادگی دو سینه مادر نیز از این جهت است.
ه-در کتاب «القانون فیالطب ابوعلی سینا» بهترین شیر را برای شیرخوار،شیر مادر سکر میکند و میگوید دلیل این امر آن است که شیر مادر شبیه ترین غذا به غذای دریافتی در دوران جنینی یعنی خون بند ناف است،این مساله از دیدگاه علم امروز نیز ثابت شده است،و حضرت امام صادق(ع) قبل از ابوعلی سینا به این مساله آگاهی داشته است.(خط اول-همان خون کثیف….)
الله اکبر